Bơm hơi vòi nhĩ là phương pháp giúp khai thông vòi Eustachi, cải thiện tình trạng ù tai, đầy tai, và rối loạn áp suất trong tai giữa. Phương pháp này thường được áp dụng khi vòi nhĩ bị tắc do viêm mũi họng, viêm tai giữa thanh dịch, hoặc thay đổi áp suất đột ngột. Tuy nhiên, không phải ai cũng phù hợp với thủ thuật này. Vậy bơm hơi vòi nhĩ có tốt không? Khi nào nên thực hiện? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau!
Bơm hơi vòi nhĩ là gì? Khi nào cần bơm hơi vòi nhĩ
Bơm hơi vòi nhĩ là một thủ thuật y khoa giúp bơm không khí qua vòi nhĩ nhằm làm thông thoáng đường dẫn khí nối giữa tai giữa và vòm họng. Phương pháp này giúp khắc phục tình trạng tắc hoặc bán tắc vòi Eustachi, từ đó giảm các triệu chứng ù tai, cảm giác đầy tai, và suy giảm thính lực do rối loạn vòi nhĩ gây ra.
Thủ thuật này được chỉ định trong các trường hợp sau:
- Tắc hoặc bán tắc vòi Eustachi: Khi vòi nhĩ bị hẹp hoặc tắc nghẽn, làm mất cân bằng áp suất trong tai giữa, gây cảm giác ù tai, đầy tai, giảm thính lực.
- Viêm tai giữa thanh dịch: Bơm hơi vòi nhĩ giúp lưu thông khí trong tai giữa, ngăn chặn sự tích tụ dịch, hỗ trợ quá trình điều trị.
- Ù tai, cảm giác đầy tai do thay đổi áp suất: Xuất hiện khi đi máy bay, lặn sâu hoặc thay đổi độ cao đột ngột, cần bơm hơi để giúp vòi nhĩ mở ra và điều hòa áp suất.
- Hỗ trợ phòng ngừa chấn thương áp suất: Dành cho người thường xuyên tiếp xúc với môi trường có áp suất thay đổi, như phi công, tiếp viên hàng không, thợ lặn.
Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể thực hiện bơm hơi vòi nhĩ, trong một số trường hợp, thủ thuật này có thể gây hại hơn là có lợi, đặc biệt khi bệnh nhân đang có tình trạng nhiễm trùng cấp tính. Những trường hợp chống chỉ định tuyệt đối bao gồm:
- Đang mắc viêm mũi họng cấp: Khi đường hô hấp trên đang viêm nhiễm, bơm hơi có thể đẩy vi khuẩn vào tai giữa, làm tăng nguy cơ viêm tai.
- Viêm VA (V.A quá phát): Khi VA bị viêm nhiễm hoặc phì đại, bơm hơi có thể không hiệu quả và thậm chí làm tình trạng phù nề trầm trọng hơn.
- Viêm xoang có mủ: Nếu xoang đang có mủ, bơm hơi có thể khiến vi khuẩn lan rộng, làm tăng nguy cơ biến chứng như viêm tai giữa cấp hoặc lan nhiễm vào vòi nhĩ
Dụng cụ cần chuẩn bị khi bơm hơi vòi nhĩ
Người thực hiện
Thủ thuật bơm hơi vòi nhĩ cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng, đảm bảo đúng kỹ thuật và tránh các biến chứng không mong muốn.
Dụng cụ cần thiết
Để thực hiện bơm hơi vòi nhĩ, bác sĩ cần sử dụng bộ dụng cụ chuyên dụng, bao gồm:
- Bóng cao su Politzer: Một quả bóng cao su có tính đàn hồi, được nối với một ống cao su nhỏ, trong đó một đầu của ống phải khít với lỗ mũi. Dụng cụ này giúp tạo lực đẩy khí vào vòi nhĩ khi bóp bóng.
- Ống thông Itard: Một ống thông dài, có đầu cong giúp luồn vào mũi đến vị trí vòi Eustachi.
- Ống cao su dài 50 cm: Hai đầu ống có núm nhựa, hỗ trợ trong quá trình bơm hơi khi sử dụng phương pháp ống thông Itard thay vì bóng Politzer.
- Que tăm bông cong, bông y tế: Dùng để thấm thuốc tê và làm sạch vùng niêm mạc trước khi thực hiện thủ thuật.
- Thuốc tê tại chỗ Xylocain 3%: Được sử dụng để gây tê niêm mạc mũi và vùng họng, giúp bệnh nhân giảm cảm giác khó chịu trong quá trình bơm hơi.
- Dụng cụ sát khuẩn (nếu cần) để đảm bảo vô trùng khi thực hiện thủ thuật.
Lưu ý khi chuẩn bị dụng cụ:
- Các dụng cụ phải được vô trùng hoàn toàn trước khi sử dụng để tránh nguy cơ nhiễm trùng.
- Kiểm tra tình trạng bóng Politzer và ống thông Itard để đảm bảo không bị rò rỉ hoặc hư hỏng.
- Thuốc tê Xylocain 3% cần sử dụng với liều lượng phù hợp, tránh gây tác dụng phụ như kích ứng hoặc phản ứng dị ứng.
- Việc chuẩn bị đầy đủ dụng cụ giúp đảm bảo quá trình bơm hơi vòi nhĩ diễn ra an toàn, hiệu quả và mang lại kết quả tốt nhất cho bệnh nhân.
Các bước tiến hành bơm hơi vòi nhĩ
Bơm hơi vòi nhĩ có hai phương pháp chính: Dùng bóng cao su Politzer và dùng ống thông Itard. Mỗi phương pháp có cách thực hiện khác nhau tùy vào đối tượng bệnh nhân và mức độ tắc nghẽn của vòi Eustachi.
Bơm hơi bằng bóng cao su Politzer
Đối tượng áp dụng
- Phù hợp với người lớn hoặc trẻ lớn có thể phối hợp trong quá trình thực hiện.
- Dễ thực hiện, ít gây khó chịu so với phương pháp dùng ống thông Itard.
Các bước thực hiện
- Chuẩn bị bệnh nhân: Giải thích về thủ thuật để bệnh nhân an tâm và phối hợp tốt. Yêu cầu bệnh nhân ngậm một ngụm nước, chỉ nuốt khi có lệnh của bác sĩ.
- Định vị dụng cụ: Đặt đầu ống cao su của bóng Politzer vào lỗ mũi bên vòi tai bị tắc. Dùng tay bịt kín lỗ mũi còn lại để đảm bảo không khí chỉ đi vào vòi nhĩ.
- Tiến hành bơm hơi: Ra lệnh cho bệnh nhân nuốt nước, đồng thời bóp mạnh bóng Politzer để đẩy khí vào vòi nhĩ. Lặp lại vài lần nếu cần để đảm bảo vòi nhĩ được thông hoàn toàn.
Lưu ý khi thực hiện
- Bệnh nhân có thể cảm thấy lực ép trong tai khi khí được đẩy vào, nhưng không nên quá đau đớn.
- Nếu bệnh nhân có cảm giác chóng mặt hoặc đau tai dữ dội, cần dừng ngay và kiểm tra tình trạng vòi nhĩ.
- Trong một số trường hợp, nếu vòi nhĩ không thông sau nhiều lần bơm, cần xem xét chuyển sang phương pháp ống thông Itard hoặc các biện pháp điều trị khác.
Bơm hơi bằng ống thông Itard
Đối tượng áp dụng
- Dành cho các trường hợp tắc vòi nhĩ nghiêm trọng hơn, khi phương pháp bóng cao su không mang lại hiệu quả.
- Phù hợp với bệnh nhân khó phối hợp, như trẻ nhỏ hoặc người không thể chủ động nuốt nước khi thực hiện bơm hơi.
Các bước thực hiện
- Chuẩn bị gây tê: Dùng que bông cong thấm thuốc tê Xylocain 3% – 6%, bôi vào niêm mạc mũi tại vùng loa vòi. Chờ từ 5 – 10 phút để thuốc phát huy tác dụng, giúp bệnh nhân giảm cảm giác khó chịu trong quá trình luồn ống thông.
- Định vị ống thông Itard: Đặt đầu cong của ống Itard sát sàn mũi, từ từ đẩy ống từ trước ra sau, tiến tới sát thành sau họng. Khi đạt đến vị trí mong muốn, rút ống về phía bác sĩ khoảng 1,5 cm, đồng thời xoay ống thông 90° lên trên và ra ngoài.
- Tiến hành bơm hơi: Bơm hơi qua ống Itard để kiểm tra xem vòi nhĩ đã thông hay chưa.Quan sát phản ứng của bệnh nhân, đánh giá sự cải thiện triệu chứng.
- Kết thúc thủ thuật: Rút ống Itard theo chiều ngược lại, nhẹ nhàng để tránh gây tổn thương niêm mạc mũi-họng. Hướng dẫn bệnh nhân theo dõi triệu chứng sau thủ thuật.
Nếu sau nhiều lần bơm mà vòi nhĩ vẫn không thông, có thể cân nhắc chuyển sang thủ thuật nong vòi nhĩ để mở rộng đường lưu thông khí.
Sau khi bơm hơi vòi nhĩ, cần theo dõi bệnh nhân và xử lý ngay nếu có biến chứng:
- Chảy máu mũi: Cầm máu bằng bông ép hoặc thuốc co mạch.
- Thủng màng nhĩ: Ngừng thủ thuật ngay, cần vá màng nhĩ nếu tổn thương nghiêm trọng.
- Tràn khí dưới da: Dừng thông khí, theo dõi, không khí sẽ tự thoát sau một thời gian.
- Viêm tai giữa cấp: Điều trị bằng kháng sinh, thuốc chống viêm nếu xuất hiện triệu chứng.
Bơm hơi vòi nhĩ là phương pháp điều trị đơn giản nhưng hiệu quả, giúp cải thiện tình trạng tắc vòi Eustachi, giảm ù tai, cảm giác đầy tai, và hỗ trợ điều trị viêm tai giữa thanh dịch. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và tránh các biến chứng, thủ thuật này cần được thực hiện bởi các bác sĩ có chuyên môn.
Nếu bạn gặp các triệu chứng như ù tai kéo dài, đầy tai, giảm thính lực do tắc vòi nhĩ, hãy đến JIN ENT Clinic – phòng khám chuyên khoa Tai Mũi Họng uy tín. Chúng tôi cam kết:
- Bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, thực hiện thủ thuật an toàn.
- Trang thiết bị hiện đại, hỗ trợ chẩn đoán và điều trị tối ưu.
- Quy trình vô trùng, đảm bảo an toàn tuyệt đối.
- Tư vấn tận tình, theo dõi sau thủ thuật để đảm bảo kết quả tốt nhất.
Đến ngay JIN ENT Clinic để được thăm khám và điều trị kịp thời!
– Hotline: 0965.359.365
– Địa chỉ: S10, Park 10, Tầng 1, Khu đô thị Times City Park Hill, Hoàng Mai, Hà Nội
Xem thêm:
